PROBLEMATIEK
situering
Circuit Zolder, een permanente omloop voor motorvoertuigen in de Limburgse gemeente Heusden-Zolder, ligt direct aangrenzend aan een woongebied te Viversel (ten noordwesten van het circuit) en een woonparkgebied te Viversel / Bolderberg (ten zuidoosten van het circuit).
Het circuit grenst bovendien ten noordoosten aan een het vijvergebied Midden Limburg (een habitatrichtlijngebied) en een vogelrichtlijngebied die beiden deel zijn van het natuurreservaat De Wijers, een streek in Limburg met 1001 vijvers, de wijers genoemd, een paradijs voor heel wat zeldzame planten en dieren.
Binnen de contouren van de renbaan, een geasfalteerde omloop van meer dan 4 kilometer, bevindt zich ook nog een afgesloten domein, een enclave van enkele hectaren, met daarop een Mariakapel (Banneuxkapel) en de Sacramentskapel op de Sacramentsheuvel. Dit gebied dat eigendom is van de Kerkfabriek Sint Quirinus Viversel is afgesneden van de dorpskern Viversel door een hek en de renbaan, dwars over een nog bestaand en openbaar voetpad vermeld op de Atlas der Buurtwegen (Senier 243), waardoor deze kapellen nog moeilijk bereikbaar zijn voor de Vierselaars en andere bezoekers. (De problematiek van de afgesloten buurtweg Senier 243 valt principieel buiten de scope van Respondeco vzw. Evenwel hebben wij op deze website hier een plaats gereserveerd die specifiek hieraan gewijd is.)
historiek en problematiek
Respondeco erkent de rijke geschiedenis van Circuit Zolder.
Als getuigenis hiervan werd door de directie van de vzw Terlamen, ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van de omloop, een krantje uitgegeven waarin de geschiedenis in woord en beeld aanschouwelijk wordt gebracht.
Dit krantje kan u hier lezen.
Deze rijke geschiedenis heeft echter ook een keerzijde.
Niet alleen vond door de jaren heen een doorgedreven verharding (asfalt/beton) en bebouwing plaats van het terrein en verdween daardoor het oorspronkelijk heidelandschap op de site, maar daarnaast heeft Circuit Zolder, en dan voornamelijk de uitbating van een circuit dat races en trainingen faciliteert van gemotoriseerde autosport, motorsport en truckraces, een negatieve impact of het leefcomfort van de omwonenden alsook de biodiversiteit in de aanpalende habitatrichtlijn- en vogelsrichtlijngebieden.
geluidspollutie - lawaai
De vergunningshistoriek met betrekking tot de exploitatie van Circuit Zolder kenmerkt zich vooral door één dikke rode draad doorheen de opeenvolgende omgevingsvergunningen die werden afgeleverd aan de exploitant, de vzw Terlamen : afbouw van het beschermingsniveau op het vlak van geluidsnormering voor de mens en de natuur ten voordele van de exploitatie.
Volgende getuigenis van iemand die in de directe omgeving van het circuit heeft gewoond van 1966 tot 2000 spreekt boekdelen:
In 1966 was het circuit nog maar net gebouwd en waren er de eerste jaren enkel sporadisch activiteiten. Dat was ook de opzet en bedoeling van de gemeente Zolder. Het was helemaal niet de bedoeling van de gemeente om het circuit te laten primeren en het de omliggende bewoners (bestaande en toekomstige) het wonen onmogelijk/onleefbaar te maken, net integendeel.
Het moest een ontspanningsomgeving worden, ook een mooie toeristische omgeving zoals er ook andere natuurgebieden overal in de provincie nadien werden uitgebouwd.
De geluidsoverlast was er toen helemaal niet, ook omdat de racewagens- en motoren in die tijd niet zoveel lawaai produceerden, dat is pas opgekomen in het midden/einde van de jaren 70 met de technologische ontwikkelingen. Naast het racegebeuren waren er ook allerlei andere wedstrijden, o.a. wereldkampioenschap wielrennen en veldrijden. Stellen dat het circuit Zolder zoals vandaag al 60 jaar bestaat is volledig fout…die mensen weten echt niet waarover ze spreken en kennen de geschiedenis ervan niet.
Ik kan wel zeggen hoe het er destijds aan toe ging in de F1 : ik heb bv. nog Bruce McLaren eind jaren 60 persoonlijk gezien in de paddock tijdens trainingssessies, net zoals vele andere oude rakkers toppiloten zoals Graham Hill, Jack Brabham, John Surtees, Jacky Stewart etc.. van in die tijd, toen ze ook nog benaderbaar waren. Het ging er allemaal heel gemoedelijk aan toe en met veel wederzijds respect op alle vlakken. De piloten en teams waren net zo begaan met de omwonenden van het circuit als dat hoort te zijn met buren, geloof me maar… die mensen hadden respect voor hen omdat ze zich zeer goed bewust waren van de mogelijke lawaaihinder die zij veroorzaakten met hun hobby-job.
De gemeente Zolder verleende pas later de uitbating van het circuit aan derden en daar is het fout gelopen. De dollartekens werden te belangrijk voor deze derden. Zij hebben gedurende jaren de bewoners rond het circuit met opzet geterroriseerd met het toelaten van het produceren van ongeoorloofd en buitensporig lawaai, vanaf ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat, 7 dagen op 7, het ongeoorloofd afsluiten van de toegangswegen voor de bewoners (er moest toen zelfs door de bewoners inkom betaald worden om naar hun eigen eigendom te kunnen rijden!) etc… En dat alleen maar om zoveel mogelijk gelden voor zichzelf te innen want de jarenlange huurovereenkomst met de gemeente was een echt weggevertje.
De geluidsoverlast veroorzaakt door deze jarenlange buitensporige en ongeoorloofde geproduceerde decibels heeft mijn gezondheid zwaar en blijvend beschadigd : ik heb sinds tientallen jaren tinnitus en heb hartproblemen veroorzaakt door de jarenlange stress van het onredelijk en aanhoudend lawaai, toenemend met elke ronde die de wagens/motoren maakten. Of denk je dat die constante “dreunen” (want dat is het echt!) die lawaai aan een lichaam geeft niet ongestraft blijven? Ik kan je verzekeren dat dit weldegelijk het geval is. Het lawaai is gewoon “onleefbaar” en vormt een enorme aanslag op de gezondheid.
Dat is een sport niet waard en trouwens : alle toppiloten doen zoveel om hun gezondheid alsook fysiek op het hoogste peil te krijgen en te behouden. Dit staat in schril contrast met de schade die deze “sport” net veroorzaakt…voor de omwonenden.
Alle “gebruikers” van het circuit (piloten en “would-be piloten” met hun aanhang) gaan na het beoefenen van hun “sport” ’s avonds naar hun rustig huisje en zullen daar geen last meer hebben van het lawaai, dit in tegenstelling tot de bewoners die ELKE dag opnieuw van ’s morgens tot ’s avonds dit helse lawaai moeten ondergaan….
Ga die “hobbyisten” maar allemaal na, die zitten thuis lekker in een rustige omgeving te ontspannen na hun dagje hobby, waarvan sommigen zelfs op enkele hectaren.
De omwonenden van het Circuit Zolder kunnen hier enkel van dromen….
Ik ben altijd een enorme fan geweest van snelheid en kan snelle wagens en motoren enorm appreciëren.
Maar er is een verschil met de sport an sich en het buiten proportie en continu lawaai produceren voor puur geldgewin. Want daar gaat het hierover.
Het moet kwaliteit boven kwantiteit zijn, zoals het in het begin was en wat ook de oorspronkelijke intentie en visie van het circuit van Zolder was….en respect want dat is waar “echte sport” voor staat.
Nog in 2019 werd, naar aanleiding van de hernieuwing van de omgevingsvergunning, alweer een versoepeling van de geluidsnormen ten voordele van de exploitant en ten nadele van de omwonenden toegekend door voormalig Minister bevoegd voor Omgeving, de heer Koen Van den Heuvel (cd&v) waarbij de maximaal toelaatbare geluidsemissie voor motorvoertuigen op zogenaamde B- en C-dagen verhoogd werd van 95 dB La(max) naar 98 dB La(max), gemeten aan de rand van de piste. Voor A-dagen zijn er zelfs geen geluidslimieten gesteld.
Dit betekent dat Circuit Zolder lawaai mag maken op volgende onderscheiden dagen:
A-activiteiten: wedstrijden, test- en oefenritten met, alsook recreatief gebruik van motorvoertuigen of -rijwielen zonder geluidsbeperking.
Deze activiteiten zijn toegelaten op de zogenaamde A-dagen, 73,5 dagen in totaal per jaar (of 78,5 ingeval van toewijzing van een WK).
B-activiteiten: wedstrijden met gezamenlijk vertrek met motorvoertuigen of -rijwielen waarbij de geluidsemissie LA-max op de meetplaats langs de omloop niet hoger is dan 98dB(A).
Deze activiteiten zijn toegelaten op de zogenaamde B-dagen, 96 dagen in totaal per jaar.
C-activiteiten: test- en oefenritten met, alsook recreatief gebruik van motorvoertuigen of -rijwielen, waarbij de geluidsemissie LA-max op de meetplaats langs de omloop niet hoger is dan 98 dB(A).
Deze activiteiten zijn toegelaten op alle overige dagen gedurende 8 uren op maandag tot zaterdag en 7 uren op zondag
Om u lezer een idee te geven hoe luid een bepaald geluidsniveau in dB(A) is, hierna een overzicht dat afkomstig is van de federale overheid.
Het geluid afkomstig van de voertuigen op de renbaan verspreidt zich naar de aangrenzende woongebieden.
Om dit geluid te monitoren geldt dat op de 2 aanwezige immissie meetpunten in de woongebieden, respectievelijk op 255 en 365 meter van de rand van de renbaan in het woongebied in Viversel en het woonparkgebied Viversel/Bolderberg maximaal een gemiddelde waarde van 60 dB(A) is toegelaten gedurende een periode van 3 minuten tijdens een periode van 1 uur.
Een overschrijding van deze gemiddelde waarde dient te worden toegelicht op de eerstvolgende vergadering van de zogenaamde commissie Terlamen waarin buurtbewoners vertegenwoordigd worden door een afgevaardigde van de dorpsraden van Viversel en Bolderberg, en dit enkel voor de dagen met B- en C-activiteiten.
Dit is, in een notedop genomen, de bescherming van de omwonenden tegen lawaaioverlast die werd opgenomen in de omgevingsvergunning die in 2019 werd verleend aan de exploitant door de voorganger (dhr. Koen Van den Heuvel, cd&v) van de huidige minister Omgeving.
Met deze versoepelde vergunningsvoorwaarden op zak lag voor Circuit Zolder de weg vrij om de renbaan op alle mogelijke vrije momenten te verhuren aan grote lawaaimakers met peperdure bolides, wagens zonder knalpot, motorfiets fanaten, uit binnen- en buitenland.
Gevolg: voor een aantal bewoners wordt het lawaai allemaal teveel. Pogingen worden ondernomen om met de directie van Circuit Zolder in gesprek te gaan. Het blijft een dovemansgesprek met vage beloftes en veel onwaarheden.
Een aantal bewoners dienen een bijstellingsverzoek in bij de deputatie van de provincie Limburg strekkende tot een terugschroeven van de immissienorm van 98 dB(A) naar 95 dB(A) en een bijkomende plaatsing van extra meetpunten bij woningen die dicht bij de piste liggen.
De bestendige deputatie wijst het verzoek af.
De bewoners gaan vervolgens in beroep bij de Vlaams minister van omgeving, mevrouw Zuhal Demir (N-VA).
(vervolg nog onder redactie)
Onze planeet,
moeder aarde,
is niemands eigendom maar ieders verantwoordelijkheid.
